Bài 3: Kết Hợp 3 Phương Pháp Đọc
ĐỌC SÁCH - LÀM THẾ NÀO ĐỂ HIỆU QUẢ?
Đọc sách là một hoạt động thiết yếu, được coi là cốt lõi trong quá trình học tập. Có ba phương pháp đọc khác nhau mà mỗi người nên áp dụng tùy theo mục tiêu học tập của mình.
1. Đọc để tiếp thu kiến thức:
- Đây là lúc chúng ta cần nghiên cứu bài học qua sách giáo khoa hay tài liệu học tập, thường được gọi chung là textbook.
- Việc "đọc để học" là điều cơ bản và cần thiết, vì vậy hãy cố gắng thực hiện nó một cách tốt nhất có thể. Nếu chưa hoàn thành những điều cơ bản, thì không nên lãng phí thời gian vào những việc khác.
- Khi đọc textbook, điều quan trọng nhất là hiểu đúng nội dung, không nên chỉ đoán mò hay học một cách hời hợt.
- Nếu gặp khó khăn với một khái niệm nào đó, hãy tìm kiếm thêm thông tin từ các nguồn uy tín để làm rõ hơn về nó.
- Nếu bạn vẫn chưa hiểu rõ một vấn đề nào, hãy ghi chú lại và hỏi giáo viên hoặc gia sư trong lớp, hoặc gửi email để được giải đáp.
- Khi bạn dạy trẻ em cẩn thận từ những ngày đầu, dù chỉ học ít thôi nhưng trẻ sẽ dần dần tích lũy kiến thức vững chắc theo thời gian.
- Không nên chỉ chú trọng đến lý thuyết mà bỏ qua việc nắm vững kiến thức cơ bản. Nhiều trẻ có khả năng giải bài tập tốt nhưng lại không hiểu sâu sắc về bản chất của kiến thức. Chỉ cần đưa ra một câu hỏi yêu cầu tư duy hoặc một dạng đề thi mới lạ, trẻ sẽ gặp khó khăn.
2. Đọc để rèn luyện kỹ năng:
- Nhiều trẻ hiện nay sử dụng phương pháp luyện kỹ năng đọc như một môn học chính. Hàng ngày, các em đọc trên các ứng dụng và sau đó làm bài kiểm tra ngắn. Một số em đã chọn cách này để học liên tục trong nhiều năm.
- Đây là cách rèn luyện kỹ năng đọc, hay còn gọi là Reading Comprehension, giúp phát triển các kỹ năng như skimming (đọc lướt), scanning (đọc quét) và nắm bắt ý chính của văn bản.
- Theo British Council, "Việc luyện tập kỹ năng đọc sẽ giúp bạn cải thiện khả năng hiểu ngôn ngữ và mở rộng vốn từ vựng." Do đó, nếu con bạn còn yếu về khả năng hiểu ngôn ngữ hoặc vốn từ vựng còn hạn chế, việc luyện tập kỹ năng đọc là rất cần thiết. Tuy nhiên, cần nhớ rằng vai trò của kỹ năng đọc chỉ giúp tăng cường khả năng hiểu và từ vựng mà không cung cấp kiến thức giá trị để trở thành phương pháp học chính và đầu tư quá nhiều thời gian cho nó.
- Như tôi đã chia sẻ trước đây, nhiều trẻ cứ bám vào việc luyện đọc trên ứng dụng mà không nhận ra rằng reading chỉ là một kỹ năng mà thôi. Kiến thức và tư duy mới thực sự quan trọng hơn.
Khi con tôi còn nhỏ, tôi chỉ cho bé luyện Read Aloud theo từng bước rất cẩn thận. Trước khi thi Toefl Challenge, tôi đã cho bé luyện đọc trên trang ReadTheory và sau đó không tiếp tục nữa. Thời gian luyện kỹ năng đọc của bé chưa đến 1% tổng thời gian tiếp xúc với tiếng Anh.
Nếu không luyện reading thì con sẽ làm gì? Tôi khuyến khích bé đọc sách! Tại sao? Để giúp trẻ cải thiện khả năng hiểu biết tốt hơn.
Đọc gì? Đó chính là sách! Nói cách khác, kỹ năng đọc hỗ trợ cho việc đọc sách - bao gồm sách giáo khoa và sách chuyên môn - nhằm mở mang kiến thức.
Cuối cùng thì việc rèn luyện kỹ năng đọc chủ yếu nhằm phục vụ cho việc đọc sách mà thôi.
3. Đọc sách để mở rộng kiến thức:
- Khi trẻ đã có vốn từ vựng kha khá (nhờ vào việc luyện Read Aloud), tôi khuyến khích trẻ bắt đầu đọc sách. Trong giai đoạn đầu tiên, trẻ có thể vừa luyện Read Aloud vừa đọc các cuốn sách Early Reading (sách dành cho trẻ nhỏ với hình ảnh phong phú).
- Theo quan điểm của tôi, việc đọc sách mang lại nhiều lợi ích toàn diện hơn cả. Đọc sách không chỉ nâng cao khả năng hiểu biết và vốn từ vựng mà còn giúp trẻ tiếp thu kiến thức sâu sắc – điều mà những bài đọc ngắn không thể đạt được.
- So với những bài văn 500-800 từ, việc trẻ đọc một cuốn sách hàng trăm trang sẽ đem lại độ sâu sắc khác biệt dù cả hai đều xoay quanh một chủ đề chung. Một cuốn sách thường bao gồm nhiều chương giúp cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về chủ đề mà tác giả muốn truyền tải.
Nếu xét về việc xây dựng từ vựng thì khi trẻ đọc một cuốn sách liên quan đến một chủ đề nào đó sẽ gặp rất nhiều từ vựng liên quan được lặp lại trong nhiều bối cảnh khác nhau xuyên suốt cuốn sách; điều này giúp trẻ nắm rõ nghĩa của từng từ trong từng tình huống cụ thể.
Tôi không nói quá lời đâu! Nếu bạn muốn con mình viết tốt thì không thể chỉ dựa vào việc luyện các bài reading skill (thực tế thì luyện reading skill chỉ hữu ích nhất khi thi môn Reading). Để con viết tốt (và nói tốt), bạn cần phải tạo cơ hội cho con tiếp xúc với nhiều cuốn sách.
Như đã đề cập trước đây, việc đọc sách cung cấp cho con vô số kiến thức quý giá. Những kiến thức trong một cuốn sách hàng trăm trang sẽ giúp mở rộng cái nhìn tổng quát cũng như phân tích sâu sắc hơn so với những bài viết ngắn gọn (như báo chí) chỉ mang tính chất cập nhật thông tin.
Hãy tưởng tượng nếu mỗi ngày có hai đứa trẻ dành một giờ đồng hồ để đọc: Một đứa luyện reading skill còn đứa kia thì chăm chú vào việc đọc sách. Sau một năm, sự tiến bộ giữa hai đứa sẽ rất khác biệt; sau vài năm nữa, khả năng học thuật của chúng cũng sẽ ở hai mức độ hoàn toàn khác nhau; và sau nhiều năm nữa, khả năng tư duy của chúng cũng sẽ ở hai cấp độ khác biệt.
Việc duy trì cả hai loại hình đọc: fiction (sách tiểu thuyết) và non-fiction (sách kiến thức) là rất quan trọng vì cả hai đều mang lại lợi ích riêng cho người đọc.
Khi chọn tiểu thuyết để đọc thì nên ưu tiên những tác phẩm đặc sắc thay vì những loại giải trí thông thường; bởi vì ngoài giải trí ra còn giúp người đọc tích lũy vốn từ vựng phong phú cũng như nâng cao khả năng viết lách cảm xúc hơn nữa.
Đối với non-fiction, nó giúp ta tiếp thu những tri thức vô tận của nhân loại; đặc biệt là những cuốn về xã hội có thể mở rộng tầm nhìn sống của chúng ta hơn nữa.
Một lần nữa tôi nhấn mạnh rằng kỹ năng rất cần thiết nhưng không phải tất cả mọi thứ; ai cũng cần có tri thức để tiến bộ trong cuộc sống tốt đẹp hơn bởi vì tri thức chính là kho tàng kinh nghiệm hàng nghìn năm của nhân loại được ghi chép lại thành chữ viết để mọi người có thể học hỏi
Trở lại với chủ đề này: Kỹ năng đọc mặc dù quan trọng nhưng giống như việc chúng ta biết chạy xe đạp vậy; khi đã thành thạo rồi thì không nhất thiết phải sử dụng xe đạp mãi mãi (trừ khi vì lý do sức khỏe). Bạn có thể chuyển sang xe máy hoặc ô tô tùy thuộc vào nhu cầu di chuyển của mình; tốc độ giữa các phương tiện giao thông này rất khác nhau.
4.Kết luận:
- Khi học bài: Trẻ cần phải chú ý đến từng chi tiết trong nội dung bài học và đảm bảo hiểu rõ mọi khái niệm trước khi mở rộng thêm bằng cách hỏi giáo viên hoặc tìm kiếm thông tin bổ sung.
- Về kỹ năng đọc: Không nên xem đây là nội dung chính trong chương trình học của trẻ; nó chỉ đóng vai trò phụ trợ giúp nâng cao khả năng hiểu biết.
- Khi đã phát triển đủ kỹ năng rồi thì hãy chuyển hướng sang việc lựa chọn sách để khám phá tri thức mới mẻ; bởi vì việc này không chỉ tăng cường khả năng hiểu mà còn hỗ trợ phát triển tư duy tốt hơn bất kỳ phương pháp nào khác.
Cảm ơn các bạn đã theo dõi! Chúc các bạn có một ngày tuyệt vời!
Aug 23, 2024