Làm thế nào để khôn hơn AI trong thời đại số?

Trong năm 2023, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) đã mang đến nhiều thay đổi đáng kể. Bên cạnh sự hào hứng về tiềm năng của AI, nhiều người cũng lo lắng liệu kỹ năng và kiến thức của mình có bị thay thế hay không. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể khôn hơn AI trong thời đại số này?

Trong video, tác giả đề cập đến 4 cuộc cách mạng công nghiệp:

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất: Giới thiệu máy móc vào sản xuất, thay thế dần các hoạt động thủ công bằng tay chân của con người.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai: Giới thiệu mô hình sản xuất hàng loạt (mass production), dẫn đến sự xuất hiện của nhiều nhà máy, công xưởng và thay thế dần các ngành công nghiệp thủ công.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba: Xuất hiện máy tính và internet, giúp con người kết nối và liên lạc với nhau nhanh chóng hơn bao giờ hết.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Sự xuất hiện và phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), dự kiến sẽ mang đến nhiều thay đổi lớn trong cuộc sống và công việc của con người. Tác giả nhấn mạnh rằng trước năm 2023, khái niệm về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư còn khá mơ hồ, nhưng với sự xuất hiện của ChatGPT, con người đã bắt đầu cảm nhận rõ hơn về tác động của AI đến cuộc sống.

Sự phát triển của AI dựa trên hai phát minh cơ bản: vật liệu mới giúp máy tính xử lý thông tin nhanh hơn và cảm biến giúp máy tính có thể nhìn, nghe và cảm nhận tương tự con người. Với khả năng học từ dữ liệu (deep learning và machine learning), AI ngày nay đã có thể giao tiếp với khách hàng, phân tích dữ liệu và dự đoán tương lai một cách hiệu quả.

Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc AI đang dần thay thế công việc của các kỹ sư lập trình, bác sĩ, luật sư, nhà giao dịch chứng khoán và giáo viên. Trong bối cảnh đó, các công ty gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhân lực trẻ có kỹ năng làm việc cần thiết như làm việc nhóm, sáng tạo, ham học hỏi và khả năng diễn đạt.

Tác giả cũng nhấn mạnh rằng AI có thể thay thế con người trong một số khía cạnh của công việc, như:

AI có khả năng phân tích dữ liệu thị trường, dự đoán xu hướng và đưa ra quyết định giao dịch nhanh chóng và chính xác hơn con người.
Xử lý và phân tích dữ liệu lớn
Thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại
Đưa ra dự đoán và quyết định dựa trên thông tin có sẵn
Tương tác và hỗ trợ khách hàng trong một số trường hợp

Trong video, tác giả cũng cho một vài ví dụ cụ thể về việc phân chia công việc giữa AI và con người như:

Trong lĩnh vực kỹ thuật lập trình:

AI có khả năng lập trình thay cho các kỹ sư, với độ chính xác cao hơn và ít lỗi hơn.
Con người cần phát triển kỹ năng sáng tạo, trở thành "Star Engineer" để tạo ra các giải pháp đột phá hoặc trở thành "Product Engineer" để thiết kế sản phẩm dễ sử dụng, thân thiện với người dùng.

Trong ngành y tế:

AI có thể hỗ trợ trong việc chẩn đoán bệnh, phân tích hình ảnh y tế và xử lý dữ liệu bệnh án, với độ chính xác cao và tốc độ nhanh hơn con người.
Bác sĩ sẽ có nhiều thời gian hơn để tương tác, giải thích và động viên bệnh nhân.

Trong lĩnh vực luật:

AI có thể cập nhật và phân tích các điều luật, đưa ra những đánh giá về tính hợp pháp của các hành vi, hỗ trợ trong việc tra cứu và xử lý thông tin pháp lý.
Luật sư sẽ tập trung vào việc tư vấn, đưa ra giải pháp sáng tạo và tranh tụng cho khách hàng.

Trong giáo dục:

AI có thể đảm nhiệm việc cung cấp kiến thức, đánh giá trình độ học sinh và thiết kế chương trình học phù hợp với từng cá nhân.
Giáo viên sẽ có vai trò quan trọng trong việc truyền cảm hứng, định hướng và hỗ trợ học sinh về mặt tinh thần.

Trong lĩnh vực sáng tạo:

AI có khả năng tạo ra nhiều tác phẩm trong thời gian ngắn dựa trên dữ liệu đã học.
Con người vẫn có thể tạo ra những tác phẩm mang giá trị cảm xúc, sự sáng tạo đột phá và những ý tưởng mới mà AI chưa thể đạt được.

AI sẽ đảm nhiệm các công việc mang tính lặp đi lặp lại, xử lý dữ liệu và đưa ra dự đoán dựa trên thông tin có sẵn. Con người cần tập trung vào việc sáng tạo, đổi mới, giao tiếp và đưa ra những quyết định dựa trên cảm xúc, kinh nghiệm và giá trị của bản thân.

Để khôn hơn AI, chúng ta cần tập trung vào việc học căn bản, sử dụng công nghệ một cách hợp lý và thay đổi phương pháp học tập, đánh giá sinh viên. Kỹ sư cần phải thực sự xuất sắc hoặc biết sử dụng sản phẩm công nghệ mới một cách dễ hiểu và truyền đạt cho người dùng. Trong các ngành khác như luật, giáo dục và sáng tạo, con người cần tận dụng thời gian mà AI giải phóng để tập trung vào việc tư vấn, truyền cảm hứng và sáng tạo đột phá.

Hơn nữa, chúng ta cần đưa ra những giải pháp sáng tạo mà AI chưa thể đưa ra được, dựa trên suy nghĩ và cảm xúc của bản thân, đồng thời đặt ra những câu hỏi thú vị để thúc đẩy sự phát triển của chính mình và của AI.

Theo tác giả, để khôn hơn AI, chúng ta cần học và rèn luyện những điều sau:

Học căn bản và nền tảng vững chắc: Chúng ta cần nắm vững kiến thức cơ bản và có nền tảng vững chắc trước khi sử dụng công nghệ. Điều này giúp chúng ta hiểu rõ bản chất của vấn đề và có thể sáng tạo, đưa ra giải pháp mới.
Sử dụng công nghệ một cách hợp lý: Sau khi đã có nền tảng, chúng ta nên tận dụng sức mạnh của AI và công nghệ để hỗ trợ công việc và cuộc sống, thay vì quá phụ thuộc vào chúng.
Thay đổi phương pháp học tập và đánh giá: Thay vì chỉ tập trung vào việc ghi nhớ kiến thức, chúng ta cần phát triển tư duy phân tích, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề. Phương pháp đánh giá cũng cần thay đổi, tập trung vào khả năng vận dụng kiến thức và đưa ra giải pháp.
Đưa ra những giải pháp sáng tạo: Chúng ta cần phát huy khả năng sáng tạo, đưa ra những ý tưởng và giải pháp mới mà AI chưa thể đạt được. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức, kinh nghiệm và trí tưởng tượng của con người.
Không học máy móc như AI: Chúng ta không nên chỉ thu thập thông tin một cách thụ động, mà cần suy ngẫm, đặt câu hỏi và tìm ra ý nghĩa, giá trị của những gì mình học được.
Đặt câu hỏi thông minh: Khả năng đặt câu hỏi đúng và thông minh là điều mà AI hiện tại chưa thể đạt được. Chúng ta cần nuôi dưỡng sự tò mò, đặt những câu hỏi sâu sắc để thúc đẩy sự phát triển của bản thân và xã hội.

Kết luận: Sự tiến bộ của khoa học luôn mang lại cả mặt tích cực và tiêu cực. Thay vì lo sợ bị thay thế bởi AI, chúng ta cần biết thích nghi và tận dụng công nghệ một cách hiệu quả. Bằng cách không ngừng học hỏi, sáng tạo và đặt câu hỏi, chúng ta hoàn toàn có thể khôn hơn AI và tạo ra những giá trị mới trong thời đại số.

Link nguồn video tham khảo:

Apr 02, 2024