HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG RAZKIDS

Mình lặn thì thôi, chứ cứ ngoi lên là lại có người hỏi về Razkids. Bài này mình viết hơn 2 năm trước, đã được copy đi muôn nơi dưới dạng "bài sưu tầm”. Nay mình viết lại để nhiều bạn chưa biết có thể đọc được.

Nói thêm là TOMO của mình không sử dụng Razkids cho các lớp cho bé tiểu học. Dù Razkids ngon bổ rẻ trong tầm giá, nhưng có nhược điểm lớn nhất là nội dung bài đọc ít hấp dẫn, minh hoạ tẻ nhạt. Do team Learning A-Z tự biên soạn toàn bộ nên bài đọc Razkids không có màu sắc riêng, không sáng tạo và hấp dẫn như nội dung của các cuốn sách giấy nổi tiếng. Nhược điểm này ta cũng gặp ở Reading Eggs, ứng dụng được một số người bán app quảng cáo là hay nhất thế giới. Xét cho cùng, không có nguồn học liệu nào hoàn hảo cả, nên chương trình của TOMO Semi-homeschool được "độ chế” từ những gì tinh tuý nhất của nhiều nguồn khác nhau, để đảm bảo các con học vui và hiệu quả nhất.

Bài dài và nhiều thông tin, nên ta đi từ kết luận trước.

Kết luận chính

(A) Razkids là công cụ học tiếng Anh, và học đọc của Mỹ tốt và rẻ nhất mà bạn dễ dàng mua được. Nếu đều đặn mỗi ngày 30p trong ít nhất 1 năm, mình cam đoan con bạn sẽ giỏi tiếng Anh và hiểu biết hơn.

(B) Nếu bạn cho con học kèm theo 1 bộ sách EFL/ESL nào đó thì con sẽ tiến bộ gấp đôi.

(C) Nếu bạn cho con học kèm theo 1 chương trình homeschool theo chuẩn CCSS, con sẽ tiến bộ hơn là theo 1 trung tâm homeschool với người đứng đầu ít kiến thức về giáo dục.

1. Thông tin chung

Razkids là 1 THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ dành cho trẻ tiểu học ở Mỹ theo chuẩn CCSS với hơn 2400 đầu sách văn học, KHXH và KHTN được chia thành 29 level. Xét từ kiến thức đề cập tới trong các bài đọc, Razkids thích hợp cho bé từ 5 tuổi tới hết lớp 5. Bé lớn hơn thì nên dừng, vì ngoài tiếng Anh các con còn nên được nâng cao về nhận thức và hiểu biết nữa.
Razkids được hơn 18000+ giáo viên K-5 bình chọn là công cụ hiệu quả số 1 để dạy trẻ đọc tiếng Anh. Mình đã dùng để dạy con trong hơn 2 năm bên cạnh nhiều nguồn học liệu khác, và mình thêm cho họ 1 vote.
Razkids rất RẺ, giá hơn 400k/năm. Rất DỄ MUA, nhiều người bán, chả khác gì mua gói xôi sáng (TOMO không bán). Vì rẻ, nên hãy mua tài khoản, đừng dùng các file lậu, vì cái quý giá nhất của Razkids không nằm ở 2400 sách, mà ở tài khoản giáo viên và chức năng đi kèm.
Nhiều trường tư lớn ở Việt Nam cũng đang dùng Razkids.

2. Giá trị của Razkids nằm ở đâu?

2.1 Razkids được CCSS Biên Soạn Theo Chuẩn và Được Dùng Đề Đạt Tới Chuẩn CCSS.

CCSS (Common Core State Standards) là gì? Là tiêu chuẩn chung của Mỹ nêu rõ trẻ em dưới 18 tuổi cần đạt tới những năng lực nào về Toán và tiếng Anh (bao gồm môn tiếng Anh và khả năng đọc thông viết thạo các kiến thức khoa học tự nhiên, khoa học xã hội + công nghệ kỹ thuật). Nếu đạt được chuẩn, trẻ sẽ có khả năng học lên ĐH, và sẽ thành công khi tham gia thị trường lao động. Lần đầu tiên đọc tới chuẩn này cách đây hơn 5 năm, mình đã ngả mũ thán phục về độ chi tiết và toàn diện của nó.

Vd: (bạn nào thấy đoạn này khó hiểu thì bỏ qua nhé) trẻ lớp 2 phải nhận diện được các từ có tiền tố và hậu tố phổ biến, đọc to trôi chảy một văn bản dành cho trẻ lớp 2 một cách chính xác, tốc độ phù hợp (89~149 từ/phút) và diễn cảm (khả năng đọc thông thạo), mô tả được mối liên hệ giữa các sự kiện lịch sử, ý tưởng hoặc khái niệm khoa học hoặc các bước trong quy trình kỹ thuật trong một văn bản thông tin, mô tả được cách các nhân vật trong một câu chuyện đã làm gì khi gặp các sự kiện và thách thức trong văn bản văn học. Mỗi độ tuổi có gần 100 tiêu chuẩn chi tiết kiểu này.

Với Razkids, cụ thể:

Tất cả quiz phía sau mỗi sách đều được biên soạn theo CCSS. Các câu hỏi cuối sách nhằm kiểm tra năng lực phân biệt được giữa ý chính và ý phụ, hiểu điều tác giả muốn nói, phân tích được nhân vật, phân loại được thông tin, biết rút ra kết luận, v.v. Trẻ làm đúng 80% quiz trở lên là đạt. Dưới 80% thì cần có người chữa bài, hoặc đơn giản hơn là quay lại level trước đó.
Razkids có chức năng ghi âm sau mỗi bài. Cha mẹ/giáo viên có thể check lại phần ghi âm này để xem phát âm đúng hay chưa, đo xem con đọc đúng tốc độ cần thiết theo CCSS không, và theo dõi sự tiến bộ của con. Reading Eggs không có chức năng này. Các bộ sách đọc hiểu khác càng không.

2.2. Tài Khoản Giáo Viên đi kèm của Razkids là chức năng cần khai thác

Tài khoản giáo viên là thứ giá trị nhất của thư viện này để chúng ta có thể cá nhân hoá tốt nhất, tìm ra lộ trình hợp lý nhất cho từng trẻ.

Con Tự Học đã nêu 1 số chức năng ở đây:
https://www.contuhoc.com/hd-khai-thac-kids-a-z

Tuy vậy, đây mới là những chức năng đơn giản nhất. Tài khoản này hệt như một mỏ vàng đối với 1 giáo viên vậy. Nếu bạn là giáo viên dạy con bạn hoặc con người khác, mình khuyên nên dành ra vài ngày "vọc” cho hết toàn bộ website và hướng dẫn của họ trước khi bắt đầu, và sẽ thấy bạn sẽ có tất cả những gì bạn cần để dạy cho tốt, đúng nghĩa là "trang bị đến tận răng”. Razkids cũng cho chúng ta sử dụng học liệu của họ để tuỳ biến theo nhiều cách nữa.

Nếu bạn là cha mẹ, chỉ cần triệt để khai thác những chức năng sau thì mình đảm bảo con bạn sẽ đạt "hiệu quả cao trong thời gian ngắn” (để cao nhất và ngắn nhất thì phải có giáo viên giỏi). Các bạn tham khảo link của Con Tự Học để biết cách thao tác nhé!

Test đầu vào: Với những bạn bắt đầu razkids từ giữa chừng, bắt buộc phải test đầu vào để biết xem nên bắt đầu từ level nào. Nếu không test, sách dễ quá sẽ khiến con chán, khó thì nản. Sau khi test đầu vào, Razkids sẽ gán level tự động cho con. Tuy vậy, mình nhận thấy Razkids thường gán level hơi thách thức quá, trong khi trẻ Việt lại chưa có thói quen đọc sách, thấy sách hơi khó là sợ rồi. Nên tốt nhất là bạn giật lùi khoảng 2 ~ 3 levels so với level Razkis đã gán, sẽ khiến các cháu vui vẻ đọc.
Cách sử dụng bài test ở đây:
https://www.contuhoc.com/reading-placement-tool-bai-kiem...
Cài đặt trình độ: nên cài theo level đang đọc, cho phép xuống dưới 2 level, và lên trên 3 level, để trẻ khỏi hoa mắt khi chọn sách, dẫn tới chọn dễ quá (mất thời gian), khó quá (nản)
Theo dõi tiến trình học ở tab Report: Các bạn click vào từng ảnh minh hoạ để đọc phân tích nhé! (Phần report còn 2 mục nữa là assignments và assessments)
Giao benchmark book/passage: đây chính là các bài đọc để đánh giá xem con đã đạt được chuẩn đối với từng trình độ hay chưa.

3. Nên học Razkids như thế nào?

Chỉ nên bắt đầu từ ít nhất 5 tuổi, sau khi bé đã nhận diện được các chữ cái.
Từ aa tới hết D hoặc E, nên đi song song cùng 1 bộ sách dạy EFL nào đó (tìm lại bài viết về EFL mình đã viết), hoặc grade K của Acellus, Abeka nếu con đã nghe tốt.
Con nên bắt đầu làm quiz từ sớm nhất là level D. Các level thấp hơn không nên làm, do quiz quá khó so với trình độ tiếng Anh của con.
Từ F trở đi, lý tưởng nhất là đi song song cùng grade với 1 chương trình ELA theo chuẩn CCSS. Acellus, Abeka, Reading Wonder hay gì cũng được, hoặc ít nhất là giáo viên có hiểu biết về các kỹ năng đọc hiểu của Mỹ để có thể dạy cho con biết thế nào là ý đồ của tác giả, thế nào là dữ kiện thực tế, v.v. Quiz sẽ khó nếu các con không có kiến thức cơ bản về các kỹ năng đọc hiểu này.
Phải test đầu vào nếu bé đã biết đọc tiếng Anh để xác định được level cần học. Đã đọc nhiều nhưng chưa bao giờ làm quiz thì cũng test lại đầu vào.
Con cần nghe, tập đọc để ghi âm lại, làm quiz đều đặn 30p/ngày. Ít thôi, nhưng đều đặn, đừng tham nhồi nhiều quá con sợ. Nhắc lại, phải làm quiz, nên chữa quiz nếu sai. Nếu không, con sẽ không thể tiến lên tư duy bậc cao, học và đọc lên cao được. Razkids đã được bán ở Việt Nam gần 10 năm, chỉ 1 số rất ít bé đọc hết Z2, tiến lên chương trình cấp 2 hay cấp 3 của Mỹ. Lý do chính là không kiên nhẫn đọc, và không làm quiz.
Cha mẹ cần dùng tài khoản giáo viên để theo dõi quá trình học của con đều đặn. Cha mẹ là giáo viên, hoặc nhờ được giáo viên giỏi có thể khai thác thêm tài nguyên giáo viên để cá nhân hoá lộ trình của các bé, và khai thác học liệu sâu thêm. (Mình nhấn mạnh là giáo viên giỏi thì mới biết cách khai thác chương trình. Nếu không có giáo viên giỏi, bạn cứ tự mò mẫm dạy con còn hơn.)
Để trẻ tự do chọn sách con muốn đúng level của con. Đừng vì tiếc tiền mà bắt con đọc cả những level dễ hơn.
Cha mẹ cần giao thêm các thể loại sách mà con không chọn để đảm bảo đỡ lệch. Tỉ lệ 1:3 (cha mẹ giao 1, con tự chọn 3)
Nếu các bài quiz luôn đạt 80% ngay từ lần làm đầu tiên, có thể tăng level. Nếu chỉ đạt 60% trở xuống, cần hạ xuống 1 level. Nếu có thể, cha mẹ nên chữa bài cho con nếu thấy 1 kỹ năng nào đó yếu (đỏ). Tất nhiên nếu cha mẹ không biết tiếng Anh, thì thôi, để con tự nhận ra từ từ vậy.
Nếu gặp từ khó dẫn tới hiểu sai và làm quiz sai nên khuyến khích con tra từ điển (con nhỏ quá thì bố mẹ tra giúp). Không nên tra tất cả mọi từ, chỉ tra khi không thể đoán được ý nghĩa dựa vào tranh hay ngữ cảnh thôi.
Nên mua thêm sách cho con đọc nếu kinh tế dư dả hơn. Sách để đọc nhé! Không phải sách luyện đọc hiểu. Sách được các nhà xuất bản đầu tư in, nhất là sách kinh điển thường có nội dung rất hay.

4. Không nên làm gì với Razkids?

Không nên lấy file nghe ra loa và "tắm tiếng Anh”: đây là thư viện sách, không phải chương trình kể truyện buổi tối, vì thế giọng đọc trong Razkids không hay. Sách từ aa tới LM không nhiều kịch tích như các câu truyện. Vì thế, chép file ra loa sẽ khiến trẻ dễ chán.
Không nên in mấy level aa, A, B, C ra giấy. File in của Razkids dùng cho các giáo viên phát trên lớp và khai thác các hoạt động họ muốn: tập read out loud, retell, học các kỹ năng đọc hiểu, không phải để các bố mẹ in ra, bắt trẻ học thuộc lòng. Giai đoạn từ aa tới hết LM chỉ là học cách đọc, tức đọc 1 lần được rồi thì thôi. Đừng in ra và bắt các con đọc đi đọc lại 1 nội dung chán phèo như thế.
Không nên dịch ra tiếng Việt nếu con không hiểu. Thay vào đó, nên kiên nhẫn tra từ điển từ nào không hiểu. Tra từ điển để hiểu nghĩa từ, chứ không phải dịch cả nội dung.
Không nên tiếc tiền, bắt con đọc những sách dưới trình độ của con. Không cần đọc đi đọc lại nếu con đạt 80% quiz rồi. Giữ sự hào hứng của trẻ mới là điều quan trọng.
Không nên bắt con chép lại sách, vẽ mindmap hay "thuyết trình" lại nội dung của sách để tránh gây "sứt mẻ" tình cảm gia đình.