Lớp 10 rồi có cần học IELTS ngay không?

Hôm nay trên Facebook Feed của thầy có nhiều bài đăng về việc học sinh thi vào lớp 10 có điểm đầu vào. Chắc hẳn sau khi ổn định nơi học tập của con thì bố mẹ lại bắt đầu chuẩn bị tìm nơi học cho con để tiến đến một cột mốc khác – khó khăn hơn và quan trọng hơn trong cuộc đời của các con. Thầy vẫn nói với học trò: bước vào cánh cửa đại học nào thì nơi đó sẽ nhào nặn tương lai sau này của các bạn. Vì vậy chuẩn bị từ sớm là một bước đi tối quan trọng lúc này.

Giới thiệu

Tại sao học IELTS từ sớm?

Gần đây, với việc đề thi môn Tiếng Anh khó, nhiều người khuyên các con nên học IELTS từ sớm. Điều này không hoàn toàn tuyệt đối 100% vì đề năm nay khó thì đề năm sau có thể lại dễ. Chúng ta rất khó nói, vì về căn bản mỗi năm Bộ lại có định hướng/đổi mới khác nhau. Tuy vậy, dù đề thi tốt nghiệp không còn khó, dù con có muốn xét tuyển Đại Học qua IELTS hay không thì nếu có điều kiện, các con nên học IELTS từ sớm vì:

IELTS và cơ hội rèn luyện 4 kỹ năng

IELTS là cơ hội để các bạn học hành bài bản đầy đủ 4 kỹ năng: Nghe – Nói – Đọc – Viết. Dựa vào số liệu học sinh thi đầu vào với thầy (hình ảnh kèm bài viết), rất nhiều bạn thi vào lớp 10 đạt điểm cao, nhưng điểm phần nghe trong bài kiểm tra đầu vào chỉ đạt 2.0/9.0. Nếu không nghe được thì làm sao có thể giao tiếp, có thể sử dụng tiếng Anh, phải không các bạn học sinh và các anh chị?

Việc né tránh kỹ năng nghe cũng đồng nghĩa với việc chúng ta đánh mất cơ hội sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống và công việc sau này. Và cũng vì điểm số thấp như vậy nên việc học sớm là điều cần thiết để các con có thể nâng tầm bản thân, khắc phục và bù đắp những kỹ năng còn thiếu.

Rất nhiều người lớn sau khi ra trường đi làm đã cảm thấy tiếc nuối, vì những cơ hội công việc tốt cứ mãi tuột khỏi tầm tay chỉ vì thiếu tiếng Anh làm bệ phóng. Họ muốn học lại để nâng cấp sự nghiệp, nhưng thời gian, gia đình và con cái đã kéo họ xa khỏi kế hoạch tưởng chừng như đơn giản đó.

1. Kỹ năng Nghe

Học IELTS, các con sẽ phát triển tư duy ngôn ngữ và tư duy logic, vì mỗi câu hỏi trong bài thi được thiết kế để kiểm tra một kỹ năng cụ thể và có tính thực tiễn cao.

Ví dụ, với kỹ năng nghe, thầy thích nhất là dạng bài nghe bản đồ (Map). Dạng bài này có tính ứng dụng rất cao, vì trong thực tế, nếu các bạn không rèn luyện kỹ năng nghe về phương hướng và vị trí — tức là chuyển từ âm thanh thành hình ảnh (visual) trong não — thì khi hỏi đường, nếu một người bản ngữ chỉ dẫn cho bạn, bạn sẽ rất khó có thể đến được đúng địa điểm.

Hoặc như dạng bài nối thông tin (Matching Information), đây cũng là dạng bài mà thầy đánh giá có tính ứng dụng cao trong cuộc sống và học tập sau này. Dạng nghe này giúp các bạn xây dựng kỹ năng diễn đạt ngôn ngữ một cách linh hoạt, tránh lặp lại y nguyên từ ngữ của người khác. Kỹ năng này đặc biệt cần thiết khi sau này các em học lên đại học, vì trong quá trình tham khảo tài liệu cho các bài nghiên cứu, các bạn sẽ cần biết cách diễn đạt lại theo ngôn ngữ của mình để tránh bị lỗi sao chép nội dung (plagiarism).

2. Kỹ năng Đọc

Đối với kỹ năng đọc, các câu hỏi trong bài thi IELTS được thiết kế để rèn luyện hai kỹ năng chính: hiểu biết tổng quát và tìm kiếm thông tin chi tiết. Đây là những kỹ năng có tính ứng dụng cao và có thể áp dụng cho nhiều lĩnh vực học tập khác nhau (transferrable skills).

Hãy mường tượng khi các con học ở bậc đại học hoặc cao hơn và cần thực hiện một dự án môn học hoặc một nghiên cứu nhỏ. Bước đầu tiên, các em sẽ phải tìm kiếm thông tin qua Google hoặc các cơ sở dữ liệu chuyên ngành bằng cách sử dụng từ khóa phù hợp. Khi đó, sẽ có hàng trăm tài liệu hiện lên trên màn hình – có thể từ 100 đến 200 tài liệu. Liệu học sinh có thể đọc chi tiết hết cả 200 tài liệu đó không? Dĩ nhiên là không!

Lúc này, kỹ năng đọc hiểu tổng quát sẽ được vận dụng để giúp các em nhanh chóng loại bỏ những tài liệu ít liên quan đến chủ đề mình đang quan tâm. Sau bước loại trừ, từ 200 tài liệu, các em có thể chọn lọc lại còn khoảng 15–20 tài liệu. Và khi đó, kỹ năng đọc chi tiết thông tin sẽ được sử dụng để khai thác sâu hơn và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.

Rõ ràng, kỹ năng đọc trong IELTS là một hành trang vô cùng quý báu để các em chuẩn bị bước vào con đường học thuật một cách tự tin và hiệu quả.

3. Kỹ năng Viết

Trong bài thi IELTS, kỹ năng viết gồm hai phần:

Task 1 là một bài báo cáo ngắn khoảng 150 từ.
Task 2 là một bài luận về một chủ đề nào đó như công nghệ, giáo dục hoặc môi trường.

Ví dụ Task 1: Mô tả quy trình

Quy trình (process) là tập hợp các bước theo một trình tự nhất định nhằm tạo ra một sản phẩm nào đó – chẳng hạn như quy trình làm gạch, sản xuất cà phê, hay quy trình lọc nước.

Để đạt điểm cao ở dạng bài này, các em cần:

Có cái nhìn tổng quát để xác định quy trình gồm bao nhiêu bước, bắt đầu từ đâu và kết thúc ở bước nào.
Sau đó, phải mô tả chi tiết từng bước sao cho người đọc chỉ cần đọc là có thể tái tạo được sản phẩm đó.

Việc viết mô tả quy trình không chỉ hữu ích trong môi trường học thuật – nơi các em cần trình bày quy trình nghiên cứu hoặc thực nghiệm để đảm bảo độ chính xác và nhất quán – mà còn rất quan trọng trong đời sống thực tế. Ví dụ, nếu một ai đó nghĩ ra cách nấu một món ăn ngon và muốn xây dựng chuỗi nhà hàng, thì họ phải viết quy trình chế biến thật rõ ràng để đảm bảo tất cả các chi nhánh đều có thể tạo ra món ăn với chất lượng tương đương.

Ví dụ Task 2: Viết luận

Ở bài viết số 2 (Task 2 trong IELTS Writing), học sinh được rèn luyện cách nhìn nhận thấu đáo các vấn đề xã hội thông qua việc viết luận. Ngoài việc luyện khả năng suy nghĩ và phát triển ý tưởng lý luận cho một vấn đề, học sinh còn phải học cách nhận diện thông tin liên quan và loại bỏ thông tin không liên quan để bài viết trở nên chặt chẽ và logic.

Đặc biệt, đôi khi những đề bài trong phần này còn khiến các em suy nghĩ sâu sắc hơn về chính lựa chọn tương lai của bản thân khi bước vào đại học.

Ví dụ đề bài:
“Nhiều người cho rằng học đại học là con đường an toàn để dẫn đến thành công, trong khi đó một số người lại cho rằng học sinh cấp 3 sau khi tốt nghiệp nên đi học một nghề cụ thể thì tốt hơn. Hãy phân tích hai quan điểm trên và đưa ra ý kiến của bạn.”

Về cơ bản, hầu hết học sinh sẽ có xu hướng đồng tình với quan điểm đầu tiên – học đại học – vì cho rằng đại học sẽ giúp học sinh:

Học kiến thức chuyên ngành,
Rèn luyện kỹ năng làm việc,
Và phát triển khả năng thích ứng với sự thay đổi.

Các ví dụ minh họa thường được đưa ra là các ngành như giáo viên, bác sĩ, luật sư,... những nghề đòi hỏi phải được đào tạo bài bản và chính quy mới có thể hành nghề.

Qua việc viết những bài luận như vậy, chính các em sẽ nhận ra giá trị của việc học đại học và hiểu rằng sự đầu tư của cha mẹ cho con cái học lên bậc cao hơn là điều vô cùng quan trọng. Từ đó, các em cũng sẽ hình thành được định hướng học tập rõ ràng hơn cho bản thân.

4. Kỹ năng Nói

Bài thi nói IELTS gồm 3 phần:

Phần 1: Phỏng vấn thí sinh về những thông tin cá nhân
Phần 2: Một bài nói kéo dài khoảng 2 phút về một chủ đề cho trước
Phần 3: Thảo luận hai chiều giữa giám khảo và thí sinh, mở rộng từ chủ đề của phần 2

Trong phạm vi bài viết này, thầy chỉ phân tích về Phần 1 – Phỏng vấn cá nhân.

Để làm tốt phần này và gây ấn tượng với giám khảo, hầu hết các giáo viên dạy IELTS – trong đó có thầy – đều áp dụng mô hình trả lời hai phần:

Trả lời trực tiếp vào câu hỏi
Mở rộng thêm thông tin liên quan

Ví dụ câu hỏi: Bạn sẽ học gì trong tương lai?

Phần a – Trả lời trực tiếp:
“Thật khó nói vì tôi vẫn còn khá nhiều thời gian để lựa chọn, nhưng có lẽ tôi sẽ chọn Đại học Bách Khoa Hà Nội để học về công nghệ thông tin.”
Phần b – Mở rộng thông tin:
“Tôi có sự lựa chọn này vì tôi muốn theo nghề của cha mình – hiện đang làm cho một công ty đa quốc gia với vai trò là một lập trình viên phần mềm.”

Cách trả lời như vậy rất quan trọng trong giao tiếp, không chỉ trong thi cử mà còn trong đời sống hằng ngày và đặc biệt là nơi công sở, vì nó giúp duy trì cuộc trò chuyện, tránh sự cụt ngủn và nhạt nhẽo.

Ví dụ so sánh hội thoại

Đoạn hội thoại thiếu kỹ năng mở rộng:

Tom: Bạn khỏe không?
Peter: Tôi khỏe.
Tom: Bạn làm gì vào cuối tuần trước?
Peter: Tôi đi trượt tuyết.
Tom: Trượt tuyết có vui không?
Peter: Có.
Tom: Ồ, tôi phải đi có việc rồi, nói chuyện sau nhé.
Peter: Vâng. Tạm biệt.

Đoạn hội thoại với kỹ năng mở rộng thông tin:

Tom: Bạn khỏe không?
Peter: Tôi khỏe. Bạn thì sao?
Tom: Tôi cũng ổn. Cuối tuần trước bạn làm gì?
Peter: Tôi đi trượt tuyết với mấy người bạn từ thời cấp 3. Hôm đó trời nắng đẹp nên trượt rất vui.
Tom: Chắc hẳn đông lắm nhỉ! Trước đây tôi cũng hay đi trượt tuyết vào cuối tuần, nhưng dạo này bận quá. Có lẽ tôi sẽ quay lại để mùa đông bớt u ám.
Peter: Đúng rồi, lên đồi tuyết vui đùa dưới nắng khiến người ta quên đi mọi phiền muộn. Bạn bắt đầu trượt tuyết từ năm bao nhiêu tuổi?
Tom: Từ hồi mẫu giáo! Bố mẹ tôi hay đưa tôi đi trượt. Lên tiểu học tôi còn thường trượt cùng các bạn trong lớp. Bạn có còn giữ liên lạc với nhóm bạn cấp 1 không?
Peter: ...

Rõ ràng, khi cả hai bên đều biết cách trả lời và mở rộng, cuộc hội thoại sẽ trở nên sinh động, hấp dẫn và có chiều sâu hơn. Mỗi người đều có thời gian để nói và nghe một cách tự nhiên.

Trong thực tế, rất nhiều bạn giao tiếp bằng những câu trả lời ngắn, bị động, thiếu chiều sâu, khiến các cuộc trò chuyện dễ bị rơi vào im lặng và kết thúc nhanh chóng.

Việc rèn luyện kỹ năng nói trong IELTS một cách bài bản sẽ giúp các bạn cải thiện đáng kể kỹ năng giao tiếp, đặc biệt là trong phỏng vấn xin việc sau khi ra trường. Trong buổi phỏng vấn, nhiệm vụ của bạn không chỉ là trả lời đúng câu hỏi của nhà tuyển dụng, mà còn cần mở rộng thông tin để dẫn dắt họ đến những câu hỏi tiếp theo mà bạn đã chuẩn bị sẵn, tạo cơ hội để bạn thể hiện điểm mạnh của mình.

TOP 3 website cung cấp đề IELTS

sát kì thi thật nhất

1. IELTS Online Tests

Link: ieltsonlinetests.com

Nếu bạn đang tìm một nền tảng luyện thi IELTS miễn phí, giao diện đẹp, có tính năng chấm điểm tự động, thì không thể bỏ qua IELTS Online Tests. Đây là một kho đề Listening – Reading cực kỳ phong phú, bám sát đề thi thật, có phân chia theo từng kỹ năng và trình độ.

💝 ✨ Điểm cộng nổi bật:

Bạn không chỉ luyện đề mà còn được phân tích lỗi sai.
Thống kê số câu đúng – sai, ước lượng band điểm.
Lưu kết quả để ôn lại về sau.

⭐️ Một số mẹo dành cho bạn:

Nên tạo tài khoản để lưu lại quá trình làm bài & theo dõi tiến độ.
Với Listening, hãy làm cả đề lẫn chép chính tả để tăng khả năng bắt keyword.
Với Reading, luyện từng đoạn rồi đối chiếu giải thích – đừng chỉ nhìn đáp án.
Mỗi tuần chọn ít nhất 2 đề Reading và 2 đề Listening để luyện đều.

2. Mini IELTS

Link: mini-ielts.com

Mini IELTS là một website cực kỳ hữu ích cho các bạn muốn luyện từng câu hỏi Reading & Listening một cách có phân tích. Trang này thiết kế đơn giản, trực quan, có tính năng highlight từ khóa, phân tích từng đáp án đúng/sai và ghi nhớ từ vựng.

💝 ✨ Điểm nổi bật:

Phù hợp cho người mới bắt đầu đến band 6.5+, muốn hiểu sâu lý do đúng sai thay vì chỉ làm “cho xong bài”.

⭐️ Một số mẹo dành cho bạn:

Nên làm từng đoạn Reading ngắn, không cần “cày full đề” ngay từ đầu.
Khi sai câu nào, hãy đọc phần giải thích, ghi lại từ vựng & paraphrase quan trọng.
Dùng tính năng “save” để đánh dấu câu hỏi hoặc từ vựng cần ôn lại.
Luyện 15–30 phút mỗi ngày để hình thành phản xạ với câu hỏi IELTS.

3. Crack IELTS with Rob

Link: crackieltswithrob.com

Trang web này được cộng đồng luyện thi IELTS biết đến rộng rãi nhờ khả năng dự đoán đề Reading và Listening cực kỳ sát với đề thật – đặc biệt là theo quý. Ngoài ra, Rob còn chia sẻ các bài mẫu Writing & Speaking band 7.5–8.5 kèm từ vựng nâng band rất chất lượng.

💝 ✨ Điểm mạnh:

Không chỉ tập trung vào Speaking hay Writing, trang web còn cập nhật đề Reading và Listening sát thi thật, giúp bạn luyện “trúng tủ” dễ dàng hơn.

⭐️ Một số mẹo dành cho bạn:

Với Reading, nên làm thử đề rồi so đáp án và highlight keyword quan trọng.
Với Listening, kết hợp vừa nghe vừa chép chính tả để cải thiện kỹ năng bắt âm.
Chia đề dự đoán theo chủ đề (health, education…) để luyện sâu từng phần.
Mỗi tuần chọn 1 đề Reading + 1 đề Listening + 1 bài Writing để luyện toàn diện.

Kết luận

Vậy nên, nếu bạn nghĩ đến một tương lai có thể sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống và công việc, thì hãy học IELTS – nếu điều kiện cho phép. Vì IELTS không chỉ giúp ích cho việc tuyển sinh, mà còn là cơ hội để bạn “sửa sai” sau 9 năm học ngoại ngữ một cách thụ động và không thực tiễn.

Aug 05, 2025