Bạn Không Cần Phải Giải Quyết Vấn Đề Một Mình

Những câu chuyện thực tế về việc tự đối diện khó khăn

Một bạn nhỏ 8 tuổi thơ thẩn trong sân trường, không ai chơi với bạn và bạn cũng không biết chơi với ai. Khi tôi hỏi thăm thì bạn nói: “Không ai chơi với con, nên con thích chơi một mình”.
Một bạn nhỏ 13 tuổi một mình rời khỏi gia đình và đi hàng ngàn cây số để gặp gỡ những người xa lạ, giấu người thân vì “sợ bị ngăn cản”.
Một bạn nhỏ 17 tuổi bị khống chế, “bắt cóc” hoàn toàn qua online từ chính ngôi nhà mình, với suy nghĩ “em tưởng mình đủ lớn để giải quyết vấn đề”.
Một người đàn ông trung niên không dám chia sẻ với gia đình về khoản nợ mình đang mang khi khởi nghiệp thất bại, bởi suy nghĩ “sợ người thân lo lắng”.
Một cụ bà ở những năm cuối của cuộc đời chọn sống trong bần hàn cơ cực và cô độc vì “không muốn phiền con phiền cháu”.

Câu hỏi đặt ra

Bạn có từng gặp những câu chuyện tương tự không?
Hay bạn có soi thấy chính mình cũng mang một vài mô thức như thế?

Và đây là điều tôi đã trăn trở từ khá lâu:

Vì sao con người hiện đại ngày càng có xu hướng tự giải quyết vấn đề một mình?
Biên giới giữa sự “tự lập tự chủ” và sự “cô lập độc hại” nằm ở đâu?

Những nguyên nhân chính dẫn đến xu hướng này

1. Thói quen ứng xử của cha mẹ

Khi con nhỏ muốn nhờ giúp, cha mẹ dễ phản ứng cáu kỉnh kiểu: “Chuyện này đơn giản mà, con tự làm đi”.
Nhiều khi con không cần giải pháp ngay, mà cần lắng nghe, đồng hành, và trợ lực ở những điểm then chốt.

2. Giáo dục đề cao tự làm nhưng thiếu kỹ năng tìm kiếm hỗ trợ

Chúng ta học cách tự giải quyết vấn đề, nhưng ít khi được dạy cách huy động sự giúp đỡ khi cần.
Ví dụ: khi tôi học đội tuyển Lý, chỉ một gợi ý nhỏ từ thầy đã giúp tôi tháo nút thắt và tự hoàn thiện lời giải.

3. Lối sống hiện đại khuyến khích “tự xử”

Tiện ích công nghệ khiến chúng ta ưu tiên Google hoặc AI hơn là hỏi người khác.
Tuy nhiên, việc hỏi trực tiếp đôi khi nhanh và hiệu quả hơn.

4. Văn hoá tôn vinh “thành công tự thân”

Các tấm gương vượt khó một mình thường được đề cao, trong khi việc chủ động tìm kiếm hỗ trợ lại ít được công nhận.
Thực tế, biết nhờ giúp đỡ đúng lúc có thể tiết kiệm rất nhiều nguồn lực cho cả cá nhân và xã hội.

5. Niềm tin sai lệch về giá trị bản thân

Chúng ta thường nghĩ mình phải hoàn hảo, mạnh mẽ, tự lập thì mới đáng được tôn trọng.
Điều này vô tình ngăn cản việc kêu gọi giúp đỡ vì sợ bị đánh giá yếu kém.

Sự can đảm thật sự

Trong một bộ phim nổi tiếng, có câu thoại:
“Điều can đảm nhất cậu từng nói là gì?” – “Giúp tôi với!”

Can đảm không phải là cố giải quyết một mình, mà là dám lên tiếng nhờ hỗ trợ dù đang sợ hãi.

Thời đại lừa đảo và lý do không nên đơn độc

Ngày nay, với hệ thống lừa đảo tinh vi, không ai có thể “một mình chống mafia”.
Hãy nhớ: Đừng bao giờ đối diện vấn đề một mình.

Thông điệp dành cho cha mẹ và thầy cô

Hãy giúp trẻ hiểu:
Con có thể độc lập và tự do, nhưng con không bao giờ phải đối diện bất kỳ vấn đề nào một mình.
Kỹ năng huy động nguồn lực hỗ trợ kịp thời cần được rèn luyện như kỹ năng tự lập.

Hành động thực tế để lan toả

Tuần vừa qua, tôi đã giúp 2 người xa lạ chỉ để họ cảm nhận rằng luôn có ai đó quan tâm và sẵn sàng giúp đỡ.
Các chương trình như Ngày Hội An Lạc (sắp tới tại TP.HCM vào 8/11) cũng nhằm lan toả tinh thần này.