Có nên cho con thi trường chuyên không ?
Con em đang học lớp 6, hôm trước con tâm sự với bố mẹ rằng ước muốn của con lên cấp 3 sẽ được học trường chuyên. Là cựu học sinh chuyên Lý, nhưng đây là lần đầu tiên em được trải nghiệm cảm giác đồng hành cùng con chinh phục mục tiêu này trong vai trò của một người mẹ. Xin phép các thầy cô và các bác phụ huynh cho em được chia sẻ đôi chút về kinh nghiệm của bản thân em ngày xưa cũng như suy nghĩ của em về quá trình học tập, ôn luyện của các con hiện tại.
1. Có nên cho con thi trường chuyên không ?
Đầu tiên, kì thi chuyên là kì thi không dành cho số đông mà dành cho các con có năng lực, có tố chất và có thế mạnh nổi trội về một môn học nào đó. Ôn thi chuyên là một quá trình dài hơi, không phải một sớm một chiều, nên phù hợp với các con thực sự có niềm đam mê với môn học và thực sự nghiêm túc trong quá trình học tập. Với các bác phụ huynh muốn biết khả năng của con đang ở đâu và có phù hợp thi chuyên hay không thì theo em, các bác nên tìm đến các lớp học hoặc trung tâm uy tín để test thử, thầy cô ở đó sẽ cho biết năng lực của con đang ở mức nào. Nhưng dù kết quả như thế nào thì các con vẫn còn cả một hành trình phía sau, và vẫn cần sự động viên và đồng hành của người lớn, tránh để con tự ti hoặc tự mãn.
Với riêng gia đình em, dù hai vợ chồng đều là cựu dân chuyên (em chuyên Lý, chồng chuyên Toán), nhưng cả hai đều thống nhất sẽ không áp đặt quan điểm của cá nhân và gây sức ép thành tích lên việc học hành trên giấy của các con. Ngày con học cấp 1, vợ chồng em không quá chú trọng việc nhồi nhét kiến thức cho con mà để con tự do khám phá thế mạnh cùng năng khiếu bản thân, rèn luyện sức khỏe và quan trọng nhất là rèn cho con khả năng tự học,từ việc tự giác lên kế hoạch học tập mà không cần bố mẹ phải thúc giục, có thể không học quá nhiều, nhưng không được lớt phớt vừa học vừa chơi .
2. Nên ôn luyện thi chuyên bắt đầu từ đâu và từ lớp mấy thì phù hợp ?
Kiến thức trong bài thi chuyên, dù là ở môn nào, đều vượt xa kiến thức đại trà trong sgk, nhưng muốn xây một tòa lâu đài cao thì nền móng phải thật vững chãi. Muốn ôn thi chuyên trước tiên cần nắm vững tất cả các kiến thức cơ bản, trước khi tiếp cận các kiến thức mở rộng và nâng cao. Không nên có tâm thế coi thường và chủ quan, ngay cả các kiến thức đó là dễ với phần lớn các con.
Về thời điểm bắt đầu ôn chuyên, điều này còn phụ thuộc đặc thù của môn học và năng lực của các con . Tuy nhiên, với các môn như Toán và Tiếng Anh, là những môn có tỉ lệ chọi cao, cạnh tranh cũng khốc liệt nhất, nên học càng sớm càng tốt. Toán là môn học khó, độ phủ kiến thức rộng, nhiều nội dung liên quan chặt chẽ với nhau nên cần có nền tảng tốt từ sớm, lý tưởng nhất là nên bắt đầu từ lớp
Với các môn khoa học tự nhiên (Lý, Hóa, Sinh), các con cũng cần học tốt toán ngay từ năm đầu THCS, và lớp 6-7 là giai đoạn vàng để các con hình thành tư duy khoa học và xác định được mục tiêu cụ thể để theo đuổi, trước khi bắt đầu "nghiêm túc" từ năm học lớp 8. Với nhóm môn khoa học xã hội, các con có thể bắt đầu muộn hơn, nhưng với định hướng của chương trình mới, hướng đến việc kiểm tra năng lực và phẩm chất của học trò, , các con cần đọc thêm kiến thức từ sách vở và báo chí chính thống, rèn luyện các kỹ năng đọc hiểu và viết, kỹ năng phân tích thay vì chỉ ghi nhớ và học thuộc lòng các kiến thức trong sgk.
3. Các con xuất phát muộn, học trường "làng" có thể ôn luyện để thi chuyên không ?
Có, chỉ cần các con có đủ năng lực, đủ cố gắng và đam mê thì đó không phải là điều không thể . Bản thân em ngày đi học cũng chỉ học cấp 2 trường công đúng tuyến, các kiến thức nâng cao và kiến thức nền tảng để ôn thi chuyên phần lớn nhờ vào việc được tham gia đội tuyển học sinh giỏi của trường. Vào đầu những năm 2000, khi MXH chưa phổ biến ở VN và facebook chưa ra đời, thì việc tìm lớp uy tín để ôn thi là cực khó, và vì không có điều kiện đi ôn lò nên ngoài việc phải cố gắng trụ lại đội tuyển thì việc tự tìm tài liệu và tự học là vô cùng quan trọng. Gặp phải vấn đề khó thì hỏi bạn bè, bạn bè không đứa nào giải quyết được mới cần đến thầy cô giải đáp. Việc tìm tài liệu ngày ấy cũng gian nan, có hôm phải đạp xe cả chục km để tìm sách, mệt nhưng..vui
Hiện nay, với sự phát triển của MXH và các phương tiện khác phục vụ đời sống, nên bố mẹ và các con có thể dễ dàng tìm được các trung tâm và lớp học của các thầy cô có uy tín, việc tiếp cận kiến thức chuyên không còn khó như xưa, thay vào đó là áp lực từ sự cạnh tranh cũng lớn hơn ngày trước. Và dù thế nào, thì việc quyết tâm học tập chưa bao giờ là thừa, vì nó là một hành trình dài phục vụ cuộc sống chứ không chỉ vì những kì thi trước mắt.
4.Con có nên học ở nhiều trung tâm hay thầy cô không?
Vấn đề này phụ thuộc vào sức bền và khả năng tiếp thu của con, nhưng quan điểm của em là có thể học từ 1-2 nơi nhưng không nên quá nhiều vì điều đó sẽ khiến nhiều con bị áp lực đè nặng, không đủ thời gian để tự học, tự nghiền ngẫm lại kiến thức mà các con đã được học. Tệ hơn sẽ dẫn đến tình trạng các con không đủ thời gian làm bài tập về nhà, dẫn đến tình trạng làm bài đối phó, copy lời giải mà không nắm được bản chất vấn đề. Ngoài ra, việc học quá nhiều nơi cùng lúc đôi khi sẽ khiến các con bị loạn, vì mỗi thầy cô có một phương pháp giảng dạy, một cách tiếp cận kiến thức khác nhau.Cũng có trường hợp các con trên lớp học không tập trung, do đã được học trước với thầy cô khác, nên mang tâm lý "ta đây biết rồi" và không tập trung học, gây ảnh hưởng đến thầy cô đang đứng lớp và các bạn khác. Chưa kể các yếu tố khác sẽ ảnh hưởng đến các con như sức khỏe hay tinh thần. Việc ôn luyện thi chuyên không được đo đếm bằng số lượng mà là chất lượng. Quan trọng là các con có thực sự hiểu bài không, có áp dụng được những kiến thức mình đã học hay không.
p/s: hơi dài mong các bá thông cảm ạ
Nov 15, 2024
